Reflectoren zijn niet zomaar een modieuze toevoeging aan je fiets; ze zijn een essentieel onderdeel van de veiligheidsuitrusting. In België, net als in vele andere landen, zijn er specifieke regels en voorschriften die fietsers moeten volgen om ervoor te zorgen dat ze zichtbaar en veilig zijn op de weg. Je wist waarschijnlijk nog niet dat je hiervoor een boete van 75 euro kan krijgen… maar geen nood, de politie is het zelf vergeten.
Snel zoeken
Reflectoren wettelijk verplicht in België
Ja, in België zijn reflectoren verplicht op zowel gewone als elektrische fietsen. Volgens de Belgische wetgeving moeten fietsen uitgerust zijn met:
- Een witte reflector aan de voorkant
- Een rode reflector aan de achterkant
- Oranje pedaalreflectoren
- Witte of gele reflectoren op de wielen of banden
Grappig he, zo goed als 95% van de fietsen op de baan zijn niet wettelijk in orde. De reflectoren in de pedalen zien we nog dagelijks, maar wit en rood in de wielen nooit. Ik herriner mij nog die dikke oranje reflectoren, maar was me eigenlijk nooit bewust van de wettelijke richtlijnen rond reflectoren.
Hoe werkt een reflector
Reflectoren zijn apparaten die licht terugkaatsen naar de bron. Ze zijn ontworpen om zichtbaar te zijn in het donker of bij weinig licht wanneer ze worden beschenen door koplampen van voertuigen. Dit helpt bestuurders om fietsers eerder en duidelijker te zien, vooral ‘s nachts of bij slecht weer.
Reflectoren vs fluo vestjes
Terwijl reflectoren licht terugkaatsen naar de bron, zijn fluo vesten ontworpen om op te vallen door hun heldere en fluorescerende kleuren. Ze verhogen de zichtbaarheid overdag, vooral bij schemerig weer.
Het combineren van beide – reflectoren en een fluo vest – biedt de beste zichtbaarheid onder verschillende omstandigheden. Hoe groter het reflecterende gedeelte hoe beter voor de zichtbaarheid.
De voordelen van reflectoren
Het belangrijkste voordeel van reflectoren is verhoogde zichtbaarheid, vooral vanaf de zijkant. Dit is cruciaal omdat de meeste botsingen tussen auto’s en fietsers zijdelings gebeuren (van de zijkant) .
Uit recente statistieken blijkt dat er in 2022 in België 37.643 verkeersongevallen waren met 46.074 slachtoffers. Van deze slachtoffers waren er 102 fietsers die binnen 30 dagen na het ongeval overleden.
Het aantal fietsers dat betrokken is bij verkeersongevallen blijft stijgen, wat het belang van zichtbaarheid (en dus goede reflectoren en fietsverlichting) benadrukt.
Steeds minder reflectoren op de (e)fiets
Je ziet het ook in de fietswinkels. Gloednieuwe fietsen zonder reflectoren.
Het is verbijsterend dat, ondanks hun duidelijke voordelen, reflectoren steeds minder vaak op fietsen worden aangetroffen. Misschien worden ze als ‘niet cool’ beschouwd net zoals de helm, of zijn ze gewoon niet trendy in de moderne fietscultuur. Wij zijn zelf geen fan van de oranje reflectoren, maar zo zwarte reflecterende stickers vinden we wel wat hebben.
Een andere reden kan zijn dat er niet voldoende duidelijke richtlijnen of regels zijn over waar ze moeten worden geplaatst, hoe groot ze moeten zijn, of hoeveel er nodig zijn. Het combineren van rood met wit en oranje is misschien wat te ingewikkeld. Ja het klinkt logisch, vooraan wit, achteraan rood, wielen, pedalen, …. maar begin er maar eens aan.
Reflectoren op cargo- en bakfietsen
Fietsen is één zaak, cargofietsen is iets anders. Reflectoren op de cargo- en bakfietsen zijn nog veel belangrijker dan op een fiets. Voor een gewone fiets kan er nog gediscussieerd worden: is het echt nodig? Zijn goede fietslichten niet voldoende? Heeft het echt een voordeel? Het antwoord is ‘ja het is nodig’, maar sommige mensen kunnen hier nog moeilijk over doen.
Voor een bakfiets, met een lange bak voorop, is een set van reflectoren een no-brainer. Niet alleen op het voor- en achterwiel, maar vooral op het chassis of de bak, om duidelijk te maken dat er iets groots aan het rijden is.
Ook hier is er voorlopig geen aangepaste wetgeving, er moet eerst nog iets gebeuren voordat Belgische politiekers in gang schieten. We beschouwen een bakfiets als een normale fiets, waardoor de bovenstaande wettelijke eisen van kracht zijn. Er zijn wel al enkele merken die LED-lichten integreren in de bak om deze vanaf een afstand zichtbaar te maken, vooral in de nacht of in het donker.
In de tussentijd zijn wij grote fan van reflecterende stickers die de bak van de fiets duidelijker maken. Dat gezegd zijnde zijn we ook fan van de Decal-stickers om je bakfiets wat te personaliseren.
Onze mening over reflectoren op de fiets in België
Kortgezegd, het is wettelijk verplicht maar niemand weet het. Het zou me verrassen als je lokale wijkagent weet dat er witte en rode reflectoren voor de fiets zijn. En …. zijn de politie-fietsen zelf wel in orde?
Het hangt dus helemaal van jou af, hoeveel belang jij hecht aan gezien te worden door een onoplettende bestuurder. Buiten de stad valt dit nog mee, in de stad raden we je aan om zoveel mogelijk reflectoren te hebben. Moet daarom niet ‘on-cool’ zijn, er zijn wat coole alternatieven voor de old-school reflectoren.
- Reflecterende helmen
- Reflecterende zak-covers
- Reflecterende schoenen die autobestuurders aangeven dat je aan het fietsen bent
- Reflecterende handschoenen om duidelijk te maken wanneer je zal afslaan
- Reflecterende stickers die je op elke oppervlakte kan plakken, deze bestaan in onopvallende of net zeer opvallende kleuren en ontwerpen
Om je te motiveren schreven we een heel artikel over de revolutie binnen fluo- en reflecterende fietsuitrusting. Neem een kijkje en merk op dat je ook de coole mama of papa kan zijn door gewoon perfect uitgerust op je fiets te stappen.
